 کتێبەکانی پێشو – تەورات و ئینجیل – مژدەی هاتنی ئەویان نەداوە بۆیە لەلایەن خوداوە نەنێردراوە !
گومانەکە دەڵێت کتێبەکانی پێشو – تەورات و ئینجیل – مژدەی هاتنی ئەویان نەداوە بۆیە لەلایەن خوداوە نەنێردراوە !
وەڵام / مژدە بە دوو شێوەیە
١/ مژدە لە تەوراتدا .
٢/ مژدە لە ئینجیلدا .
یەکەم مژدەی هاتنی پێغەمبەرمان ﷺ لە تەوراتدا : سەڕەڕای دەسکاری کردنی تەورات ، کەچی مژدەی هاتنی پێغەمبەرمانی تێدا ماوە ، تەنانەت لای هەندێک توێژەر و شارەزا گەشتۆتە پەنجا مژدە ، بەڵام تەنها دوان دەخەینە ڕوو :
مژدەی یەکەم :
و هذه هي البركة التي بارك بها موسى رجل الله بني إسرائيل قبل موته
لەو دەقەی پێشودا ئاماژە بۆ سی هەواڵ کراوە :
یەکەمییان : هەواڵی یەکەم دەربارەی موسایە علیە السلام کە لە چیای سینا سروشی وەرگرتووە .
دووەمیان : هەواڵی دووەم دەربارەی عیسایە علیە السلام وشەی سعیر کە لە دەقەکەدا هاتووە گوندێکی نزیک بەیتولمقەدیسە کە عیسا علیە سلام پەیامەکەی لەوێدا وەرگرتووە .
سێیەمیان : هەواڵی محمد ﷺ چونکە چیای –فاران – کە لەدەقەکەدا هاتووە ئەو شوێنەیە کە یەکەم جار وەحی تێدا وەرگرتووە ، فاران شاری مەککەی پیرۆزە شوێنی لە دایک بوون و گەورە بوون و بون بە پێغەمبەری پێغەمبەرمانە .
بەڵگە لەسەر ئەوەی کە فاران مەککەی پیرۆزە : دانەری کتێبی ( فەرهەنگی کتێبی پیرۆز ) فاران ئیلاتە نەوەک مەککەی پیرۆز بەڵام بێبنەمایە چونکە هیچ پێغەمبەرێک لە ئیلات نەنێردراوە فاران مەکەی پیرۆزەو چیای فاران چیای نورە ، کە ئەشکەوتی حیرائی لێیە و پێغەمبەرمان ﷺ لەوێدا وەحی بۆهاتووە .
ئەگەر بگەڕێینەوە سەر کتێبی پیرۆز دەبینین وشەی پیرۆز فاران لە جێگەیەکی تریشدا هاتووە ، لە باسی چیرۆکی ئیسماعیل و خاتوو هاجەرەی دایکی کاتێ ئیبراهیم علیە السلام دوای لەدایک بوونی ئیسماعیل و دایکی ناردنە زەوی فاران ( سفر التکوین ) ٢١: ٢١
مەقامی ئیبراهیم علیە السلام لە مەکەی پیرۆزە کە ئیبراهیم و ئیسماعیل ماوەیەک تێیدا مانەوە و دیواری کەعبەیان تیایدا بەرز کردەوە ، خوای پەروەردگار دەفەرموێت :{ وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ إِبْرَاهِيمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ } البقرە ١٢٥ یادی ئەوە بکەنەوە کە خانووی کەعبەی پیرۆزمان کردە مەڵبەند و زیارەتکەران بۆ هەرکەس ڕوی تێ بکات چونکە کردمانە شوێنێکی پیرۆزی وەها کە زیارەت کردنی هۆی پاداشت بێ و کردمانە شوێنی ئەمن و ئاسایش و هەرکەسێ لەوێ بێ ئەمینە لەوەی دەست درێژی بکرێتە سەر ئەو بەردەی شوێن پێی ئیبراهیمی لەسەرە یان ئەو شوێنەی کە بەردەکەی تێدایە و ئیبراهیم لەسەری ڕاوەستاوە و بانگی خەڵکی کردووە بۆ حەج یان هەموو حەرەم بکەنە شوێن نوێژی خۆتان و خودا پەرستی تێدا بکەن یادی ئەو وەختە بکەنەوە کە بە ئیبراهیم و ئیسماعیلمان وت خانوی من کەعبەی پیرۆزە پاکی بکەنەوە بۆ ئەوانەی بەدەوریدا دەسوڕێنەوە و بۆ ئەوانەی لەوێ دەمێننەوە بۆ خودا پەرستی و بۆ ئەوانەی لە رکوع و سجوددا بۆ خودای گەورە.
(وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيم)
البقرە ١٢٧
واتە : یادی ئەو کاتە بکەنەوە کە وەختی خۆی ئیبراهیم و ئیسماعیل بناغەی کەعبەیان بەرز کردەوە ئیبراهیم بینای ئەکرد و ئیسماعیل بەرد و شتو مەکی ئەدایە دەست و لەگەڵ بەرزکردنەوەی بیناکەیدا لە خودا ئەپاڕانەوە و دەیان وت : خودایە بە نەوازشی خۆت ئەم کارەمان لێ قبوڵ بفەرموو بێ گومان هەر تەنها تۆی هەموو دەنگێک دەبیستی و هەر تۆی بەهەمو شت دەزانی .
مژدەی دووەم : اقيم لهم نبيا من وسط اخوتهم مثلك و اجعل كلامي في فمه فيكلمهم بكل ما اوصيه به ١٨-١٨
زانایانی مەسیحی دەڵێن مەبەست لەم مژدەیە عیسایە علیە السلام بەلام لە ڕاستیدا ئەوە ی باسکراوە بە هیچ جۆرێک لە جۆرەکان بەسەر پێغەمبە محمد دا نەبێت جێ بەجێ نابێت لەبەر چەند هۆیەک لەوانە : یەکەم دەستە واژەی ( اقیم لهم – ای : لبنی ئیسرائیل – نبیە من وسط اخوتهم ) واتە لە نێو براکانیاندا نەوەکانی ئیسرائیل – یعقوب – پێغەمبەرێکیان بۆ هەڵدەبژێرم واتە لە وەچەکانی ئیسماعیل علیە سلام ئەوەی لە سفر التثنیە دا هاتووە ئەو قسەیە پشت ڕاست دەکاتەوە کە دەڵێت ٣٤-١٠ { و لم يقم بعد نبي في إسرائيل مثل موسى الذي عرفه الرب وجها لوجه } هێشتا پێغەمبەرێکی وەکو موسا لە نەوەکان ئیسرائیل نەهاتووە کە خودا ڕوبەڕوو قسەی لەگەڵدا کردبێت
بەمەش بۆمان دەردەکەوێت ، کە ئەو پێغەمبەرەی باسکراوە لە نەوەی ئیسرائیل – یعقوب – نیە بەڵکو لەنەوەکانی ئیسماعیلە کە خۆی و دایکی لە زەوی عەرەبدا – مەککەی پیرۆز نیشتە جێ بوون ئەویش ئیسماعیل ی باپیرە گەورەی محمدە وەک زانراویشە عیسا پێغەمبەر لەنەوەکانی ئیسرائیل یعقوبە کەواتە مەبەست پێغەمبەر عیسا نییە
٢/ پێغەمبەرمان محمد ﷺ وەکو پێغەمبەر موسایە هەروەکو لە سیفری تکویندا هاتووە ( من وسط اخوتیهم (مثلک)) واتە : لە براکانیان وەک تۆ ئەی موسا لە چەند خاڵێدا ئەوە دەخەینە ڕوو کە پێغەمبەرمان و موسا لەیەک دەچن هەردووکیان دایک و باوکیان هەبووە و هەردووکیان بە سروشتی لەدایک بوون بە پێچەوانەی عیسا علی سلام کە بە موعجیزە لە دایکێکی بێباوک لەدایک بووە .
هەردووکیان هاوسەرگیریان کردووە و منداڵیان هەبووە و هەرچی عیسایە بەدرێژای ژیانی سڵت بوو.
هەردوکیان شەریعەت و ئەحکامی نوێیان هێناوە ، هەرچی عیسا شەریعەتێکی نوێی نەهێناوە بەڵکو بۆ ئەوە هاتووە تا شەریعەتی موسا علیە سلام تەواو بکات .
هەردووکیان محمد و موسا دەسەڵاتی گەلەکەیان لەدەستدا بوو ، بەڵام عیسا دەسەڵاتی گەلەکەی لەدەستا نەبوو .
هەردووکیان بە شێوەیەکی سروشتی وەفاتیان کردووە بە پێچەوانەی عیسا وەفاتیان کردووە ، کە عیسا بە پێی بیر و باوەڕی موسوڵمانان خودا بۆ لای خۆی بەرزی کردۆتەوە ، لە بیرو باوەڕی مەسیحدا لە خاچ دراوە لە قورئاندا هاتووە ( الکهف ١١٠ ( قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا) واتە : تۆ ئەی پێغەمبەر بڵی من تەنیا بنیادەمێکم وەک ئێوە گەزافی ئەوە لێنادەم کە هەموو کەلیمەکانی خودا ئەزانم تەنیا بەوە لە ئێوە جیا نابمەوە کە وەحیم بۆ دەکرێ و دەوترێ : کە بەڕاستی خودای ئێوە خودایێکی تاق و تەنیا و بێ هاوبەشە دەی هەرکەس بە هیووای ئەوەیە بەسەربەرزی و شادومانی بگاتە حزوری خودا باکردەوەی چاک و بەسود بکات بۆ خۆی و بۆ خەڵک و هیچ یەکێک نەکاتە هاوبەشی خودای خۆی .
خوای پەروەردگار فەرمودەکانی کردۆتە دەمی پێغەمبەرەوە تا بە خەڵکی ڕابگەیەنێت لەو بارەیەشەوە ئاماژەیەکی ڕون و ئاشکرا لە قورئانی پیرۆزدا هاتووە
( وَالنَّجْمِ إِذَا هَوَى۳
مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمْ وَمَا غَوَى٤
وَمَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَى)٥ النجم
لە ئارەزووی نەفسی خۆشیەوە قسە ناکات . کە ئەو دەیخوێنێتەوە بەسەرتاندا لە وەحیە بەولاوە نیە کە لە خواوە وەحی بۆ دەکرێ . فریشتەیەکی بەهێز کە جبریلی فریشتەی وحیە ئەم وەحیەی فێر کردووە کە لە خواوە بۆی دەهێنێت .
محمد لە دیدی بیانیەکاندا
ن: یامن الحاجە
و: مزفر عەولا قەسرێی
لا: ٦۰-٦٥
|